Çubuk 1 Barajı Rekreasyon Alanı

Parkın Genel Özellikleri

Cumhuriyet döneminin ilk betonarme barajı olmasının yanı sıra kent merkezine yakın büyük bir açık yeşil alanı da barındıran Çubuk-1 Barajı Rekreasyon Alanı, Türkiye’nin fiziki ve toplumsal değerleriyle korunarak gelecek nesillere bırakılması gereken önemli bir imar girişimi ve eseridir.

Çubuk-1 Barajı, gölü, yeşil alanı ve sosyal tesisleriyle Ankara halkı için önemli bir dinlenme, eğlence ve mesire alanı olarak kullanılmış, Çubuk ilçesinin kanalizasyon atıklarının baraja dökülmesi ve baraj çanağının alüvyonla dolması sebebiyle işlevini yitirmiştir. 1994 yılından itibaren barajdan su alımı durdurulmuş, 2016 yılında Göl Gazinosu ve birkaç tesisin yıkılmasıyla baraj Ankara halkının kullanımı için sahip olduğu değeri kaybetmiştir.

Yaklaşık 413.000 metrekarelik bir alana sahip olan Çubuk-1 Barajı Rekreasyon Alanı Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından 2020 yılında Ankara halkının kullanımına yeniden açılmıştır.

1930 yılından kalma anıtlara ev sahipliği yapan Çubuk 1 Barajı Rekreasyon alanı; Baraj çevresinde yer alan dumanlı/dumansız piknik alanları, yürüyüş yolları, etkinlik alanı, kafe ve aslına uygun bir şekilde restore edilen Atatürk Evi ile ziyaretçilerini beklemektedir.

Konumu

Ankara kent merkezine 12 km uzaklıkta bulunan Çubuk-1 Barajı, Altındağ ilçesinde yer almaktadır.

Ulaşım

Çubuk-1 Rekreasyon Alanı yakınından geçen otobüs hatları: 447, 439, 440-5, 474 Çubuk-1 Baraji GPS koordinatları 40° 0′ 12.0024″ ve 32° 55′ 49.0044″.

Tarihçe

Ankara şehrine içme suyu 1886-1887 yıllarında, dönemin Ankara valisi Abidin Paşa’nın girişimiyle inşa edilen taş kanallar vasıtasıyla ulaştırılmıştır. Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle başkent olarak büyüyen Ankara’nın modern bir içme suyu şebekesine sahip olması yeni hükümet ve belediyenin de öncelikli hedefi olmuştur. Bu kapsamda, Cumhuriyet’in ilk yıllarında gerçekleştirilen önemli ve büyük imar faaliyetleri arasında Çubuk Barajı da yer almıştır.

Mustafa Kemal Atatürk, Ankara ve çevresindeki su sıkıntısını gidermek için bir baraj kurmayı planlamış; bu doğrultuda kentin 12 km kuzeyinde bulunan Çubuk Çayı vadisi üzerindeki bir boğazda baraj inşasına karar verilmiş ve ilk etüt çalışmaları 1926 yılında başlamıştır. Büyük maddi sıkıntılara rağmen, Türk mühendis ve işçilerin büyük emekleriyle ilk beton temel 1932 yılında atılmış, 1936 yılında barajın yapımı tamamlanarak 3 Kasım 1936 tarihinde Atatürk tarafından hizmete açılmıştır.

1937-1938 yıllarında Fransız mimar Théodore Leveau tarafından tasarlanan Göl Gazinosu inşa edilmiştir.

Çubuk-1 Barajı’nın yapım sürecini Atatürk bizzat yerinde incelemiş, denetlemiş, hatta inşa çalışmalarını yakından izleyebilmek için baraj inşaatına yakın bir sırtta küçük bir ev yaptırmıştır. Atatürk’ün vefatından sonra bazı eklemeler ile genişletilmiş ve Baraj Müdürlüğü’ne tahsis edilmiştir. Baraj çevresi ağaçlandırılarak Çubuk-1 Barajı, gölü, yeşil alanı ve sosyal tesisleriyle Ankara halkı için önemli bir dinlenme, eğlence ve mesire alanına dönüşmüştür.

Ankara için içme-kullanma ve sanayi suyu temini ve taşkın kontrolü amaçlı bir baraj olarak çalışan Çubuk-1 Barajı yılda 3 hm3 içme suyu temin edilmesini ve Ankara ovasında 3000 hektarlık bir sahanin sulanmasını sağlamıştır.

Çubuk-1 Barajı, 1994 yılında ekonomik ömrünü tamamlayıp devre dışı kalmıştır. 1994 yılında su tutmayan baraj ve mesire alanı, DSi tarafından Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne devredilmiştir.

2010 yılında Çubuk ve Karaköy atık su arıtma tesislerinin hizmete açılmasıyla baraj temizleme çalışmaları başlamıştır.

Rekreasyon alanının yeniden hizmete açılması için Ankara Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığınca; 2019 yılının altıncı ayında başlatılan proje çalışmaları doğrultusunda, arazi çalışmalarına başlanmış, barajın ıslahı için dip çamuru temizleme işlemi ve hafriyat temizliği yapılmıştır.

Alanın genel ıslahı ve alt yapı çalışmaları tamamlanarak 2020 yılında proje uygulama aşamasına geçilmiştir. Proje kapsamında mevcut doğal ve tarihi dokunun korunması, yenilenmesi ve zenginleştirilmesi amaçlanmıştır. Ağırlıklı olarak atık ağaçlardan yapılan doğal malzemeler ve Ankara iklimine uygun bitki türleri kullanılarak alanın bitkisel dokusu, restore edilen yapılar ve kullanılan tarihi simgeler ile de tarihi dokusu zenginleştirilerek 29 Ekim 2020 tarihinde açılışı yapılmıştır.

Alanın giriş kapısı, alanı tanımlayan ve doğal yapısını simgeleyecek şekilde atik ağaçlardan özel olarak tasarlanmış, aynı şekilde atık ağaçlardan tasarlanan çeşitli dekoratif öğeler alanın muhtelif yerlerinde kullanılmıştır.

Cumhuriyet’in ilk yıllarında verilen mücadelenin simgesi olarak en yüksek noktasına “Atatürk heykeli” yerleştirilerek Seyir Tepesi haline getirilmiştir. Baraj içerisinde bulunan Sera özgün ısıtma sistemi korunarak aslına uygun şekilde yenilenmiştir.

Atatürk’ün baraja geldiğinde kullandığı ev restore edilerek ziyaret açık Atatürk Evi ve 1936 Kafe & Bistro‘ya dönüştürülmüştür.

Alan genelinde 254 piknik masası ve 167 adet barbekü ünitesinin bulunduğu toplamda 219.000 m2 dumanlı/dumansız piknik alanı oluşturulmuştur.

Piknik alanlarının bulunduğu yere Baraj Market Kafe, Teras Kafe, süs havuzları, 520 metre bisiklet yolu, spor sahası, 2 adet yeni tuvalet yapılmış, 736 metre doğa yürüyüş yolu, çocuk oyun alanları ve çeşmeler, mevcut mescit ve tuvalet binaları yenilenmiştir. Alan genelinde yaklaşık 1.250 adet ağaç, 75.000 adet çalı, 15.000 adet çiçek, 3.000 adet sarmaşık dikimi ve 20.000 metrekare çim ekimi yapılmıştır. Alanın muhtelif yerlerinde toplam 619 araç kapasiteli otopark vatandaşın hizmetine sunulmuştur.

Genel Bakış

Yaklaşık 413.000 metrekare alana sahip Çubuk 1 Baraji Rekreasyon Alanı Baraj çevresinde sahip dumanlı/dumansız piknik alanları, çocuk oyun alanları, etkinlik alanları, kafeler, yürüyüş ve gezinti yolları gibi birçok fonksiyon alanlarına sahiptir.

Rekreasyon Alanı girişinde Işıklı Atatürk Portresi, girişe 685 m uzaklıkta Atatürk Evi, 1,3 m uzaklıktaki Seyir Tepesi’nde Atatürk Heykeli yer almaktadır.

Alanın kuzey doğusunda Teras Kafe, Bayrak Tepe ve yakın çevrenin gözlemlenebildiği alanın en yüksek noktası olan Seyir Tepesi yer almaktadır.

Alanın güneydoğusunda barbekü üniteli, diğer bölgelerde ise piknik masalarının bulunduğu piknik alanları, doğa yürüyüş yolu ve bisiklet yolu bulunmaktadır.

Piknik alanları yakınlarında çocuk oyun alanları, mescit, çeşmeler, bebek bakım odası ve engelli ünitesi bulunan tuvalet alanları, otoparklar yer almaktadır.

Alanin çeşitli yerlerinde 1 adet market-kafe, 1 adet teras kafe ve 1 adet bistro kafe yer almaktadır.

Neden Çubuk-1 Barajı Rekreasyon Alanı’na Gitmelisiniz?

Peki ‘Çubuk – 1 Barajı Rekreasyon Alanı’na neden gitmeliyim?‘ diye soracak olursanız size şu şekilde anlatalım…

Çubuk – 1 Rekreasyon Alanı sizi şehir ortamından uzaklaştırarak nefes almanızı sağlayacaktır. Su kenarında yürüyüşler yolları, geniş piknik alanları, etkinlik alanı, kafe ve restoranları ile size doğayla içi çe bir ortam sunan gün boyu vakit geçirebilecek nitelikte bir rekreasyon alanıdır.

Hafta sonu çocuklarınızla uzun doğa yürüyüşleri yapabilir, aileniz ve arkadaşlarınızla geniş yeşil alanların keyfini çıkarabilir ve seyir teraslarında muhteşem manzaraya tanıklık edebilirsiniz.

Güzel günlerde sizleri Çubuk-1 Rekreasyon Alanı’nda ağırlamak üzere..