Çankaya

Nüfusu                               : 832.075 kişi
Yüzölçümü                        : 1.157 km²
Rakım                                : 870 m
Şehir Merkezine Uzaklığı : 3 km

Ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmeyen Ankara’nın gerçek değeri Kurtuluş Savaşı’nın başlaması ve Ata’nın 27 Aralık 1919 tarihinde Ankara’ya gelişi ile ortaya çıkar. Cumhuriyetin ilanından önce 20.000 nüfuslu küçük bir belde olan Ankara, Ankara Kalesi ve eteklerinde ve Ulus çevresinde yer almaktaydı. Günümüzde Çankaya ilçesi sınırları içinde Ankara’nın en modern bölgesini oluşturan kısım, o zamanlarda bağ ve bahçelerden oluşmaktaydı. İlçenin merkezi olan Yenişehir semti ise, 60 yıl öncesinde İncesu Deresinin baskınlarına uğrayan basık bir ova görünümünde idi. İlçede Cumhuriyetin ilanının ilk yıllarından itibaren yoğun bir yerleşme görülür. Günümüzde Bakanlıklar semtinde görülen modern ve büyük binalar bu dönemin ilk yapılarıdır. Daha sonra Namık Kemal mahallesindeki Kaymakamlık binası yapılmış olup, eski kütüphane binalarının bulunduğu semtte ise dönemin Başbakanı Şükrü Saraçoğlu tarafından memurlar için ilk konutlar yaptırılmıştır. İlçenin mülki sınırları içinde mahalle sayısı 124 olarak tespit edilmiştir.

Hızlı şehirleşme hareketlerinin sonucu olarak, 9 Haziran 1936 tarihinde kabul edilen 330 sayılı yasa ile Çankaya ilçe haline getirilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin üst yönetim idare binaları bu ilçe sınırları içinde yer almaktadır.

Engebeli bir araziye yerleşmiş olan ilçenin denizden yüksekliği yaklaşık 870 m’dir. İlçenin önemli dağları doğu yönünde yer alır. Ankara’nın Elmadağ ilçesine adını veren Elmadağ’ın Çaldağ Tepesi bunlardan birisidir. İlçenin doğu yönünü, zirvesi 1800 m’yi bulan dağlar kaplarken, kuzey ve batısını Ankara Ovası’nın düzlükleri oluşturur. Örneğin, Bahçelievler Emek mahallesinde yer alan Atatürk Orman Çiftliği bu ova üzerinde kurulmuştur.

İlçenin kuzeydoğusunda, içinde Hatip Çayının yer aldığı Kayaş vadisi kent merkezine kadar uzanır. Dikmen vadisi ve Portakal Çiçeği vadisi gibi yeni projelerle ilçenin bir ticaret, turizm ve kültür merkezi haline getirilmesi için çalışmalar yapılmaktadır.

Ova özelliği taşıyan düzlükler içinde önceden akarsu yatağı olan dereler vardı. Suları kurutulmuş çukur alanlar durumunda olan bu dereler, ıslah edilmiş ve üzerleri kapatılmıştır. Günümüzde üzerinden önemli bulvar ve yolların geçtiği bu dereler arasında İncesu deresi, Bülbül deresi, Araplar deresi, Kavaklıdere ve Cevizlidere yer alır. İlçenin en önemli akarsuyu olan İmrahor deresi, Kavaklıdere, Küçük Esat, Seyranbağları, Topraklı ve Cebeci semtlerinden sonra Altındağ ilçesine geçer, İncesu çayı ile birleşerek Ankara çayına karışır.

İlçede yer alan tek göl Eymir gölüdür. Kent merkezine 15 km uzaklıktadır. Gölbaşı ilçesinde yer alan Mogan gölünün kuzeydoğusunda yer alır. Uzunluğu 5 km, eni 300 m civarındadır. Derinliği 10–12 m arasında değişen gölün suyu tatlıdır. Çevresinde tesislerin yer aldığı gölde balık üretilmektedir.

İlçenin ormanlık alanı, Elmadağ, Eymir gölü ve Çaldağı arasında yer alan meşelikler ve Oran şehrindeki ormanlık alandır.

İlçede bulunan Anıtkabir, Atatürk Müzesi, Pembe Köşk, Zafer Anıtı, Güvenlik Anıtı Güven Park ve TBMM gibi anıt ve binalar çok yakın tarihimizi anlatan eserler arasındadır. MTA Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi, Etnografya Müzesi, ODTÜ Arkeoloji Müzesi, Resim ve Heykel Müzesi, Anıt Park, Botanik Bahçesi, Abdi İpekçi Parkı, Kurtuluş Parkı, Milli Eğemenlik Parkı, Oyuncak Müzesi, Hatti Anıtı, Atakule, ilçenin diğer turist çekim merkezleridir. Ahlatlıbel Spor ve Eğlence Merkezinin yanı sıra, Eymir gölü de ilçenin güneyinde ODTÜ arazisi içindedir.

Lokantaları, parkları, çay bahçeleri, sinema ve tiyatro salonlarında turistlerin aradığı her imkanı sağlayabilecek kapasiteye sahip olan ilçede, uluslararası film, müzik ve tiyatro festivalleri her yıl düzenli olarak gerçekleştirilmektedir.

İlçenin İdari Yönetimi